خواص دارویی و گیاهی
Not Found!
با عرض سلام و خسته نباشید خدمت کارشناسان ارجمند لطفا چگونه خواندن نافله های هر نماز را به زبان ساده توضیح دهید.با سپاس
نماز های مستحبی را نافله می گویند و به صورت کلی بر دو قسم است :
1 ـ مبتدئه.
2 ـ مرتبه .
مبتدئه نافله ای است که وقت معینی نداشته باشد و در هر وقت از شبانه روز می توان خواند. چون نماز خواست خداوند متعال است ، هر وقت انسان خواست می تواند دو رکعت نمار مستحبی بخواند .
اما نوافل مرتبه، نافله های شب و روز و آن در غیر روز جمعه 34 رکعت است:
1 – نافله نماز صبح، دو رکعت، قبل از نماز صبح.
2- نافله نماز ظهر، هشت رکعت، قبل از نماز ظهر.
3- نافله نماز عصر، هشت رکعت، قبل از نماز عصر.
4- نافله نماز مغرب،چهار رکعت، بعد از نماز مغرب.
5- نافله نماز عشاء، دو رکعت نشسته، بعد از نماز عشا.
6- نافله شب،یازده رکعت است که وقتش از نصف شب تا اذان صبح است و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود . هشت رکعت آن«نافله شب»نام دارد، دو رکعتش به نام«شفع»،و یک رکعت دیگرش به نام«وتر»است. در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر ، چهار رکعت اضافه می شود. (1)
در حدیث است: نمازهاى نافله، به منزله هدیه است و در هر صورت، پذیرفته مىشود.(2)
نماز مستحب را، هم مىتوان ایستاده خواند، هم نشسته. در نماز مستحب، مىتوان فقط سوره حمد خواند و به رکوع رفت. در نماز مستحب، شک میان رکعت اول و دوم، نماز را باطلنمىکند و نمازگزار مىتواند تصمیم بر هر کدام بگذارد. انجام کم و زیادهاى اشتباهى در نماز مستحب، سجده سهو ندارد.
براى نمازهاى واجب، بهتر است انسان به مسجد برود ولى در باره نوافل، چنین دستورى نیست.
این ساده گیرىها براى تشویق افراد به این عبادتهاى سازنده است.حتى اگر نماز مستحب را کسى در وقتش نتوانست بخواند، قضاى آن را مىتواند انجام دهد، که در این صورت، طبق حدیث، خداوند افتخار کرده و به فرشتگان مىفرماید: به بندهام بنگرید! چیزى را که بر او واجب نکردهام، قضا مىکند! در حدیث دیگرى افزوده شده که: شما را شاهد مىگیرم که او را آمرزیدم(3)
در حدیثى آمده: نماز نافله، جبران کننده نواقصى است که در نمازهاى واجب است.(4)
و…همچون صدقهاى است که انسان مىپردازد.(5)
پی نوشت ها:
1. امام خمینی توضیح المسائل مسئله 764.مطابق با نظر آیت الله خامنه ای.
2. قصار الجمل، واژه النافله.
3. بحار، ج 84، ص 43؛ وسائل، ج 3، ص 56.
4. مستدرک الوسائل، ج 1، ص 177.
5. قصار الجمل، واژه النافله.
نماز نافله مغرب را چگونه بخوانیم
با توجه به عدم امکان پاسخگویی در بخش نظرات لطفا سوالات خود را در سامانه «ارسال پرسش» یا بخش «پاسخگویی آنلاین» مطرح نمائید
درباره ما
کلیه حقوق متعلق به مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی می باشد ©
نافله به كار مستحبی، كار نیكو، كه بر انسان حکم واجب ندارد. اطلاق می شود. هم چنین به معنی نوه، غنیمت و عطاء نیز گفته شده است.[ المنجد ج2، ص 1986، مولف: لویس معلوف مترجم: محمّد بندریگی] و در اصطلاح فقهاء: به نمازهای مستحبی در شرع مقدس اسلام نافله می گویند. بیشترین استعمال نافله در نمازهای مستحبّی است.[مصطلحات الفقه ص 528 ؛ آیت الله مشكینی]
معنای اصطلاحی نافله اخصّ است و فقط شامل نماز مستحبّی می شود. ولی معنای لغوی اعّم است. هم شامل نماز مستحبّی و هم شامل غنیمت و عطاء می شود. بین معنای لغوی و اصطلاحی عموم و خصوص من وجه است.
اهمیّت نافلهدر دین اسلام تأكید فراوانی بر انجام نمازهای مستحبّی شده و ثوابهای فراوان برای آن منظور گردیده است. و در میان نمازهای مستحبّی نماز شب از فضیلت بیشتری برخوردار است. و در روایات رسیده از معصومین (علیهم السلام) كه نماز شب به خاطر عظمت شأن آن خداوند ثوابش را آشكار نكرده است.نماز نافله مغرب را چگونه بخوانیم
روایات در مورد اهمیّت نافله فراوان از معصومین (علیهم السلام) است كه برای تبرّك چند نمونه ذكر میشود.
امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: بر شما باد دوری از تنبلی و كسلی! همانا پروردگار شما مهربان است. كه چیز كم را سپاس و شكر میگوید. همانا مردی برای رضا و خشنودی خدا دو ركعت نماز مستحبّی بجا آورد خداوند به خاطر خواندن این دو ركعت مستحبّی او را داخل بهشت میكند.[ وسایل الشیعه ج 4، ص 44،باب 12 حدیث 4 مولف: شیخ حر عاملی (ره)]
مشروعیت نافلهادله متعدّدی بر مشروعیّت آن دلالت دارد. روایات موجود در مورد نمازهای نافله كه در كتب حدیثی فراوان است كه به چند نمونه از آن اشاره میشود.
1)بالاسناد عن فضیل بن یسار عن ابی عبدالله (علیه السلام) قال:
«الفریضةُ والنافلةُ احدی و خمسون ركعةً. منها ركعتان بعد العتدیةِ جالساً تعدّان بركعةٍ وهو قائمٌ الفریضةُ منها سبع عشرة ركعةً والنافلةُ اربعُ و ثلاثون ركعةً»[ وسایل الشیعه، ج 4، ص 46 باب 13 حدیث 3: همان آدرس شماره 3]
«نمازهای واجب و نافله پنجاه و یك ركعت هستند. از نافله دو ركعت بعد از عشاء نشسته خوانده میشود و ایستاده بخواند یك ركعت محسوب میشود نمازهای واجب هفده ركعت میباشد. و نمازهای نافله سی و چهار ركعت میباشند».
2)خود پیامبر (صلی الله علیه وآله) و معصومین (علیهم السلام) كه در تاریخ نقل شده است. نمازهای مستحبّی فراوان میخواندند و قول و فعل آنان برای ما حجّت است و این نافله خواندن آنان دلیل بر مشروعیّت نافله است.
محمد بن حسن از امام صادق (علیه السلام) نقل كردهاند. كه امام فرمودند:
«حضرت علی (علیه السلام) در آخر عمرش در هر روز و شب هزار ركعت نماز میخواندند»[وسایل الشیعه، ج، ص 97 باب 30 حدیث 1: همان آدرس شماره 3.]
نافله در باب صلاة دارای دو قسم میباشد. 1- نافله رواتب روزانه 2- نافله غیر رواتب. نافله رواتب روزانه: نافلههای شبانه، در غیر روز جمعه سیوچهار ركعت میباشند؛ كه هشت ركعت از آنها نافله ظهر و هشت ركعت نافله عصر و چهار ركعت نافله مغرب و دو ركعت نافله عشاء و یازده ركعت نافله شب و دو ركعت نافله صبح میباشد و چون دو ركعت نافله عشاء نشسته خوانده میشود یك ركعت حساب میشود. و در روز جمعه بر شانزده ركعت نافله ظهر و عصر چهار ركعت اضافه میشود[ تحریر الوسیله ج 1، ص 123 و ص 124، مولف: حضرت امام خمینی (ره)]
طریقه خواندن نافلهنمازهای نافله مثل نماز صبح به صورت دو ركعتی خوانده میشوند همراه با تشهد و سلام.[ جواهر الكلام ، ج 7 ص 52، مولف: شیخ محمد حسن نجفی (ره) چاپ هفتم بیروت 19810] و میتوان آن را هم نشسته و هم ایستاده خواند. ولی بهتر است نماز گزار دو ركعت نافله نشسته را یك ركعت حساب كند. مثلاً كسی كه میخواهد نافله ظهر را كه هشت ركعت است نشسته بخواند شانزده ركعت بخواند.[ تحریر الوسیله ج 1، ص 124، همان آدرس شماره 9.]
چگونگی نماز نافله صبحدو ركعت است:در ركعت اول پس از سوره حمد سوره قل یا ایّها الكافرون و در ركعت دوم پس از سوره حمد سوره توحید را بخواند،و چون سلام داد،به طرف قبله به صورت مرده در قبر به پهلوى راست بخوابد،و گونه راستش را بر روى دست راست بگذارد و بگوید:
اِسْتَمْسَكْتُ بِعُرْوَةِ اللّهِ الْوُثْقىَ الَّتى لاَانْفِصامَ لَها وَاعْتَصَمْتُ بِحَبْلِ اللّهِ الْمَتینِ وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ
چنگ زدم به دستاویز محكمتر خدا،كه گستنى نیست برایش،و تمسّك جستم به رشته استوار خدا،و پناه مىبرم به خدا،از شرّ فاسقان عرب و عجم،و پناه مىبرم به خدا از شرّ بدكاران جنّ و انس.
آنگاه سه مرتبه بگوید:
سُبْحانَ رَبِّ الصَّباحِ فالِقِ الاِْصْباحِمنزّه است پروردگار بامداد،شكافنده سپیده.
و پنج آیه آل عمران را كه در سطور قبل ذكر شد بخواند،سپس برخیزد و بنشیند و تسبیح حضرت زهرا علیها السّلام را بگوید.
پنج آیه سوره آل عمراناِنَّ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ لاَ یاتٍ لاِ وُلىِ الاَْلْبابِ الَّذینَ یَذْكُروُنَ اللّهَ قِیاماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ وَ یَتَفَكَّرُونَ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النّارِ رَبَّنا اِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النّارَ فَقَدْ اَخْزَیْتهَ وَ ما لِلظّالِمینَ مِنْ اَنْصارٍ رَبَّنا اِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادى لِلاْیمانِ اَنْ امِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُ نُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الاَْبْرارِ رَبَّنا وَ اتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِكَ وَلاتُخْزِنا یَوْمَ الْقِیمَةِ اِنَّكَ لاتُخْلِفُ الْمیعادَ
به درستى كه در آفرینش آسمانها و زمین،و رفتوآمد شب و روز،نشانههایى است براى صاحبان خرد،آنانكه خدا را در حال ایستاده و نشسته و پهلو خفته یاد مىكنند،و در آفرینش آسمانها و زمین اندیشه مىنماید،پروردگارا این همه را به ناحق نیافریدى،منزّهى تو،ما را از عذاب دوزخ حفظ كن،پروردگارا هركه تو وارد آتش دوزخ كنى به یقین او را رسوا نمودهاى،و براى ستمكاران یاورى نیست.پروردگارا شنیدم فریاد كنندهاى براى ایمان فریاد مىزند به پروردگارتان ایمان بیاورید،پس ما ایمان آوردیم،پروردگارا گناهان ما را بیامرز،و بدىهاى ما را بپوشان،و ما را همرا نیكان بمیران،پروردگارا آنچه بر رسولانت وعده كردى به ما عنایت كن،و در قیامت ما را رسوا مكن،كه تو هرگز خلف وعده نمىكنى.
برای خود خانه ای در بهشت بسازیددر كتاب(من لا یحضره الفقیه) فرموده: روایت شده: هر كه بین دو ركعت نافله صبح و نماز صبح، صد مرتبه بر محمّد و آل محمّد صلوات فرستد، حق تعالى چهره او را از حرارت آتش حفظ كند، و كسى كه صد مرتبه بگوید: سبحان ربّى العظیم و بحمد استغفر الله ربّى و اتوب الیه حق تعالى خانهاى در بهشت براى او بنا كند،و كسى كه بیست و یك مرتبه قل هو اللّه احد بخواند،خداى تعالى در بهشت خانهاى براى او بنا كند،و اگر آن را چهل مرتبه بخواند،حق تعالى او را بیامرزد.
بنده من به سبب نوافل به من نزدیک می شودآیت الله العظمی سیداحمد خوانساری (ره) تا آخر عمر نوافل را ایستاده به جای می آوردند. پیرمردی در حرم امام رضا(علیه السلام) بود که حدود 100 سال عمر داشت ولی نسبت به نوافلش مقید بود و ایستاده هم می خواند. در ارشادالقلوب آمده است که حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمودند: خداوند متعال می فرماید پیوسته بنده من به سبب نوافل به من نزدیک می شود در حالی که خالص برای من است تا این که او را دوست می دارم، پس هنگامی که او را دوست داشتم گوش او می شوم که با آن می شنود و چشم او می شوم که با آن می بیند و دست او می شوم که با آن انتقام می گیرد و اگر از من حاجتی بخواهد به او می دهم و اگر از چیزی به من پناه آورد، او را پناه می دهم.
توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : نماز نافله رو چجوری باید خوند ؟
هتل های شیراز
نماز نافله مغرب را چگونه بخوانیم
رزرو هتل
بلیط پرواز
قیمت تشک طبی
بلیط هواپیما چارتر
مزون
مطالب داغ
Sorry. No data so far.
مشاوره خانواده و سبک زندگی:
راهکارهای ترک خود ارضايی
نماز نافله مغرب را چگونه بخوانیم
خطرات و عواقب رابطه با زن متأهل
طلاق دادن زن و پرداخت مهریه به صورت اقساط پس از طلاق
سوال از مسائل جنسی در خواستگاری
تاثیر خود ارضايی بر نازايی و عقیم شدن
شادي و نشاط چه نسبتي با دين دارد؟ (قسمت اول)
دلایل خیانت زن به شوهر و راه برخورد با آن
سختگیری مادر در ازدواج
مطالب تصادفی احکام:
حکم احضار جن
خواندن نماز در تنگی وقت در مکان غصبی
حکم کشیدن مسح با نوک انگشتان
آيا فرقه اهل حق كافر و نجس هستند
دفن میت در صورت مشخص نبودن قبله
عرق جنب از حرام و غسل با آب گرم
اگر معتکف به خود عطر بزند تکلیف اعتکاف چیست
نماز قضا
توصیه برای مطالعه شما:
استفاده خانم از لباس تنگ و چسبان
متن دعاى ندبه
دعاى صباح
خواص اسماء الحسنی
آیا قیام امام حسین شورش علیه حکومت بود
حدیث توصیه امام صادق (ع) درباره پوشش زنان مسلمان
چرا نماز با گفتن تكبيرالاحرام شروع می شود
آثار و فواید دید و بازدید از اقوام در کلام معصومین
| فارسی | العربیة | اردو | English |
| تمامی حقوق شرعاً و قانوناً برای تیم هدانا محفوظ می باشد و نقل مطالب با ذكر منبع سبب امتنان است. © کپی رایت – هدانا HADANA.IR |
در قرآن کریم، آخرین کتاب الهی و معجزه ماندگار آخرین سفیر پروردگار، از آن حضرت با خطابهای گوناگون یاد شده است و گاه عبارات «یا ایها الرسول»، «یا ایها النبی»، «یا ایها المدثر» و «یا ایها المزمل»، بکار گرفته شده است و ادامه مقاله …
در این مقاله به شما می گوییم سایت هایی که اجازه دسترسی به ایمیلتان را می خواهند نهایتا چه خساراتی را به شما وارد می سازند و اینکه چرا نباید به این سایت ها اطمینان کنید ادامه مقاله …
چکیده: رنگ درمانی می تواند با تاباندن یک رنگ در ناحیه ای از بدن یا از طریق خیره شدن به رنگ خاصی انجام شود. رنگ های اصلی که در این روش از آنها استفاده می شود عبارتند از: سبز، زرد، آبی، نارنجی، قرمز و بنفش ادامه مقاله …
در این مقاله به پیشرفت موشکی حزب الله لبنان در مقایسه با سال 2006 و جنگ 33 روزه این گروه با اسرائیل پرداخته و معتقد است که اکنون این گروه با پیشرفت موشکی خود، قادر است که با موشکهای دقیق خود زندگی عادی و زیرساختهای اسرائیل را تخریب نماید. به اعتقاد نویسنده، با توجه به حملات مداوم اسرائیل به نیروهای حزب الله در سوریه، وقوع جنگ آینده میان حزب الله و ادامه مقاله …
گاهی بایک تامل دقیق در نحوه ی زندگیمان می توانیم بفهمیم که بعضی مسائل و عادتها موجب می شود که ما زودتر پیر شویم و پیرتر به نظر برسیم یکی از مسائلی که تاثیر مستقیم بر ظاهر ما دارد نوع استفاده از مواد غذایی است ادامه مقاله … نماز نافله مغرب را چگونه بخوانیم
بازی یکی از روشهایی است که در آن کودک نگرانیها و ناراحتیهای خود را در قالب بازی رها میکند.در این مقاله بازیهایی معرفی میشوند که قدرت تمرکز کودکان را افزایش میدهند. ادامه مقاله …
شاید برای شما پیش آمده باشد که به دلیل ویروسی شدن و یا زمان فروش گوشی خود همه ی اطلاعات گوشی را پاک و سپس آن را روت کنید. ما در این مقاله به شما می گوییم که در چه موقعیت های دیگری باید گوشی خود را روت کنید و اینکه این کار چه مزایایی را برای شما به همراه خواهد داشت. ادامه مقاله …
مقاله فوق با بررسی سیاست خارجی دولت ترامپ نسبت به ایران و درخواست های دوازده گانه ترامپ، مداخلات خارجی قدرت های بزرگ در ایران را مورد بررسی قرار داده و معتقد است که مردم ایران فارغ از اختلاف نظرهای سیاسی، همواره نسبت به مداخله قدرت های خارجی واکنش منفی نشان داده اند. به اعتقاد سینا طوسی، مولف این مقاله، مردم ایران هنوز وقایعی چون تسلط شرکت انگلیسی بر ادامه مقاله …
متخصصین راه های جدید برای تجزیه و تحلیل برهمکنش های دانش آموزان را تنها با استفاده یک ویدیو، مورد بررسی قرار دادند. سطح یادگیری دانش آموزان در چه حد است؟ امروزه سیاست گذاران تمایل دارند تا با استفاده از آزمون های استاندارد، میزان یادگیری و موارد مورد نظر خود را مورد ارزیابی قرار دهند. اما برخی از محققین آموزشی پیشنهاد داده اند که علاوه بر مسائل گفته ادامه مقاله …
کودکان پرخاشگر بدون آنکه خودشان بدانند و بخواهند که پرخاشگری کنند در اصل می خواهند به خواسته ای که در ذهنشان است برسند چون نمی توانند خواسته خود را به خوبی بیان کنند مجبورند برای بیان آنچه می خواهند دست به پرخاش و تهاجم به دوستان خود نمایند ادامه مقاله …
دانلود کلیپ بیماری تفرقه، دشمن امروز با کیفیت FullHDگزیده سخنان مقام معظم رهبری درباره لزوم وحدت و پرهیز از تفرقه و اجماع حول محور اهل بیت علیهم السلامتولید شده در واحد چندرسانه ای پرتال فرهنگی راسخونکاری از احمد تیموری
زمان : 02:30
دانـلـود
مشاهده
دانلود دعای هر روز ماه صفر – دعای ایمنی از بلا در ماه صفردانلود دعای یَا شَدِیدَ الْقُوَى وَ یَا شَدِیدَ الْمِحَالِ صوتیدانلود فایل صوتی دعای ماه صفرهر روز ده مرتبه خوانده شود:یَا شَدِیدَ الْقُوَى وَ یَا شَدِیدَ الْمِحَالِ یَا عَزِیزُ یَا عَزِیزُ یَا عَزِیزُاى سخت نیرو و اى سختگیر اى با عزت اى عزیز اى با عزتذَلَّتْ بِعَظَمَتِکَ جَمِیعُ
زمان : 1:03
دانـلـود
مشاهده
سخنرانی استاد هاشمی نژاد پیرامون نامگذاری فرزندان به اسامی معصومین و اثرات آن
زمان : 00:03:51
دانـلـود
مشاهده
سخنرانی استاد دانشمند پیرامون زن از دیدگاه اسلام و ارزش والای زن
زمان : 00:14:33
دانـلـود
مشاهده
پیشنهاد جدید انقلاب اسلامی
زمان : 01:57
دانـلـود
مشاهده
اختیارات عجیب و بی حد و حصر ملکه انگلیس، کشوری که ادعای دموکراسی داردبخش از مستند رمز و راز ملکه
زمان : 06:52
دانـلـود
مشاهده
دانلود مجموعه انیمشن ایرانی دیرین دیریندانلود دیرین دیرین با کیفیت خوب و لینک مستقیماین قسمت با موضوع کی بود کی بود؟لزوم شفاف سازی در مجلس شورای اسلامی
زمان : 01:05
دانـلـود
مشاهده
دانلود مستند آوه زین با کیفیت بالاپایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR روایتی از زندگی بانوی شجاع و قهرمان، فرنگیس حیدرپور، را در مستند «آوهزین» منتشر کرد.
زمان : 14:08
نماز نافله مغرب را چگونه بخوانیم
دانـلـود
مشاهده
دکتر خیراندیش – با سوختگی ها چه کنیم ؟ – درمان سوختگی ها
زمان : 00:06:53
دانـلـود
مشاهده
اجتماع بزرگ دهها هزارنفری بسیجیان استان تهران، صبح پنجشنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۷ با حضور حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در ورزشگاه آزادی تهران برگزار شد.
زمان : 00:02:04
دانـلـود
مشاهده
نرم افزار موبایل راه در سال 1397 با هدف گسترش خدمات مردمی اربعین در شهرهای ایران…
برنامه حرفه ای اسکن تصاویر، آلبومها، مدارک، کارتهای شناسایی، عکسها و ….
Norton AntiVirus and Security ویژه اندروید امنیت سیستم شما را به ارمغان می آورد و…
به کمک ImageMeter میتوانید طول، عرض یا فواصل موجود در عکسها را به طور تقریبی اندازهگیری…
برنامه SD Maid Pro با ابزارهایی که در اختیار شما قرار می دهد، به شما کمک می کند تا…
به آسانی و بدون نیاز به گذاشتن زمان با سریعترین حالت ممکن به تنظیمات و بخش های مورد…
Microsoft Outlook یک برنامه برای مدیریت ایمیل است که به شما اجازه می دهد کارهای زیادی…
WhatsApp Messenger مسنجری قدرتمند و هوشمند می باشد که امکان تماس صوتی ، ارسال و دریافت…
اگر شما هم در گوشی آندرویدی خود بنا بر نیازتان از سرویس های مختلف Mail همچون Yahoo…
با نرم افزارPanorama360 میتوانید تصاویر پانوراما و 360 درجه ثبت کنید.
مجموعه مداحی
مجموعه مداحی
انجمنها
انجمنها
تمامی حقوق این پایگاه متعلق به
معاونت فرهنگی اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه میباشد.
10
دیدگاهتان را بنویسید